ମାଣ୍ଡିଆରୁ ମଦ ପ୍ରସ୍ତୁତି କରିବାକୁ ଓଡିଶା ସରକାର ସ୍ଥିର ପରେ ଏହାର ପ୍ରାସଙ୍ଗିକତାକୁ ନେଇ ପ୍ରତିଫଳନର ମନ୍ଥନ । ଏହିକ୍ରମରେ ଏହାର ତୃତୀୟ ଭାଗର ପ୍ରସ୍ତୁତି ଆପଣଙ୍କ ପାଇଁ ।
ମାଣ୍ଡିଆରୁ ମଦ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହେବ ବୋଲି ରାଜ୍ୟ ସରକାର ନୀତିଗତ ନିଷ୍ପତି ନେଲେ । ଏହାର ମୂଖ୍ୟତଃ ଦୁଇଟି ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ସାଧିତ ହେବ ବୋଲି ବିଚାର କରାଯାଉଛି । ଗୋଟିଏ ହେଲା ମଦ କାରବାରରେ ଏ ଯାଏଁ ଭାରତର ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ବ୍ରାଣ୍ଡ ତିଆରି ହୋଇ ନଥିବାରୁ ଭାରତ ସରକାର ମିଲେଟ୍ସ ମଦକୁ ଦେଶର ପାନୀୟ ଭାବେ ପ୍ରତିପାଦିତ କରିବାକୁ ଅହେତୁକ ଆଗ୍ରହ ଏବଂ ଦ୍ବିତୀୟଟି ହେଉଛି ରାଜ୍ୟରେ ମାଣ୍ଡିଆ ଉତ୍ପାଦନ ହାର ଅଧିକ । ଆଉ ମାଣ୍ଡିଆ ମୁଖ୍ୟତଃ ଜନଜାତି ଲୋକେ ଚାଷ କରୁ ଥିବାରୁ ମାଣ୍ଡିଆ ମଦ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହେଲେ ଜନଜାତି ଲୋକଙ୍କ ଅର୍ଥନୀତିକ ବିକାଶ ସମ୍ଭବ ହେବ ବୋଲି ଆକଳନ କରିଛନ୍ତି ସରକାର ।
ଏହି ଦୁଇଟି ମଧ୍ୟରୁ ପ୍ରଥମ ଆଭିମୁଖ୍ୟକୁ ନେଇ କୌଣସି ସମସ୍ୟା ନାହିଁ । କାରଣ କୋଉ ଅନାଦି କାଳରୁ ଭାରତର ଜନଜାତି ଲୋକେ ମାଣ୍ଡିଆ, ବାଜରା, ଭାତ, ମହୁଲ ଆଦିରୁ ମଦ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରି ପିଇ ଆସୁଛନ୍ତି । ପରୀକ୍ଷାମୂଳକ ଭାବରେ ବାଜରାରୁ ବିଅର ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇ ବିକ୍ରି ହେଉଛି କିଛି ରାଜ୍ୟରେ । ଏହାକୁ ଦେଶବ୍ୟାପୀ ତରାନ୍ବିତ କରିବାକୁ ଗୋଟେ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଆରମ୍ଭ କରିବାକୁ ଯାଉଛନ୍ତି ସରକାର । ଦ୍ବିତୀୟ ଆଭିମୁଖ୍ୟ ହେଉଛି ପ୍ରଥମ ଆଭିମୁଖ୍ୟକୁ ଅନୁପାଳନ କରିବାର ଉପକ୍ରମ ବୋଲି କୁହାଯାଇପାରେ । କେନ୍ଦ୍ରର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟକୁ ସାଧନ କରିବା ଲାଗି ଓଡିଶା ସରକାରଙ୍କ ଏକ ଜବରଦସ୍ତ ପଦକ୍ଷେପ । ତେବେ ମାଣ୍ଡିଆ ମଦ କିଭଳି ବିକ୍ରି ହେବ , କିଏ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବ ଏବଂ କାରବାର ପ୍ରକ୍ରିୟା କଣ ରହିବ ସେ ସମ୍ପର୍କରେ ସ୍ପଷ୍ଟ କରି ନାହାନ୍ତି ସରକାର । ଜନଜାତିଙ୍କ ଆର୍ଥିକ ଅଭିବୃଦ୍ଧିରେ ମାଣ୍ଡିଆର ଯୋଗଦାନକୁ ନିଶ୍ଚିତ କରିବା ଲାଗି ସରକାର ପୂର୍ବରୁ ବହୁ ପଦକ୍ଷେପ ଗ୍ରହଣ କରିଛନ୍ତି ଏବଂ ନିକଟରେ ବି ଆଉ ଏକ ଭଲ ପଦକ୍ଷେପ ଗ୍ରହଣ କରିଛନ୍ତି । ଏସବୁ ଦ୍ଵାରା ମାଣ୍ଡିଆର ବିକ୍ରିବଟା ଭଲ ହୋଇପାରିବ । ଜନଜାତି ଲୋକେ ମାଣ୍ଡିଆର ଉଚିତ ସହାୟକ ଦର ପାଇ ପାରିବେ ।
ସରକାରଙ୍କ କିଛି ପଦକ୍ଷେପ
● ଅଙ୍ଗନବାଡିରେ ମାଣ୍ଡିଆ ଲଡୁ ଦେବା ବ୍ୟବସ୍ଥା
● ଆବାସିକ ବିଦ୍ୟାଳୟରେ ସଂନ୍ଧ୍ୟା ଟିଫିନରେ ମାଣ୍ଡିଆ ଖିରି ଦେବା ବ୍ୟବସ୍ଥା
● ଏସ ଏଚ ଜି ଗ୍ରୁପ ଦ୍ଵାରା ମାଣ୍ଡିଆର ବିଭିନ୍ନ ସୁସ୍ଵାଦୁ ଖାଦ୍ୟ ପ୍ରସ୍ତୁତି ଓ ବିକ୍ରି
●ଯୋଗାଣ ସାମଗ୍ରୀରେ ଚାଉଳ ସହ ମାଣ୍ଡିଆ ଦେବା ବ୍ୟବସ୍ଥାର ପ୍ରଚଳନ
● ମିଲେଟ ବର୍ଷ ପାଳନ
●ଜି ୨୦ରେ ମିଲେଟ ଖାଦ୍ୟ ପରଷି ମାଣ୍ଡିଆର ଗୁରୁତ୍ବ ବୃଦ୍ଧି ଲାଗି ପ୍ରୟାସ
● ଷ୍ଟାର୍ଟ ଅପ କଂପାନୀ ଜରିଆରେ ମାଣ୍ଡିଆ ଫୁଡ଼ ବିକ୍ରି ବ୍ୟବସ୍ଥା
ଆଉ ଏବେ
ପିଏମ୍ ପୋଷଣ ଯୋଜନା ମାଧ୍ୟମରେ ପ୍ରଥମରୁ ଦଶମ ଶ୍ରେଣୀ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀଙ୍କୁ ପୋଷକ ତତ୍ତ୍ବ ଥିବା ମାଣ୍ଡିଆ ଲଡ଼ୁ ପ୍ରଦାନ କରାଯିବ । ଅପ୍ରିଲ ପହିଲାରୁ ସପ୍ତାହର ୩ ଦିନ ଅର୍ଥାତ୍ ସୋମବାର, ମଙ୍ଗଳବାର ଓ ଗୁରୁବାର ଏହି ପୁଷ୍ଟିକର ଲଡ଼ୁ ବଣ୍ଟନ ହେବ ବୋଲି ସରକାର ଘୋଷଣା କରିଛନ୍ତି । ଗୋଟିଏ ଲଡ଼ୁ ପିଛା ୩ ଟଙ୍କା ୫୦ ପଇସା ଲେଖାଁଏ ଖର୍ଚ୍ଚ କରାଯିବାକୁ ସ୍ଥିର ହୋଇଛି । ପିଏମ୍ ଯୋଜନା ଅଧୀନରେ ଆସୁଥିବା ସମସ୍ତ ସରକାରୀ ଓ ଅନୁଦାନପ୍ରାପ୍ତ ବିଦ୍ୟାଳୟର ପିଲାମାନଙ୍କୁ ଏହା ପ୍ରଦାନ କରାଯିବ । ଏସବୁ ରାଜ୍ୟର ବିଭିନ୍ନ ସ୍ବୟଂ ସହାୟକ ଗୋଷ୍ଠୀ ଦ୍ଵାରା ବିଭିନ୍ନ ବିଦ୍ୟାଳୟରେ ମଧ୍ୟାହ୍ନ ଭୋଜନ ପରିଚାଳନା ହେଉଥିବାରୁ ଏହା ସିଧାସଳଖ ମାଣ୍ଡିଆର ବିକ୍ରି ହାରକୁ ବହୁ ଗୁଣିତ କରିବ । ହୁଏତ ଆଗାମୀ ଦିନରେ ମାଣ୍ଡିଆର ବର୍ତ୍ତମାନ ଚାହିଦା ଠାରୁ ଆଶାତୀତ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବାର ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି । ସେଥିପାଇଁ ଉତ୍ପାଦନ ବୃଦ୍ଧି ଦିଗରେ ବି କୃଷି ବିଭାଗ ଯଥେଷ୍ଟ ଦୃଷ୍ଟି ଦେବାକୁ ପଡିପାରେ । ନହେଲେ ଏତେ ପରିମାଣର ଚାହିଦାକୁ ମେଣ୍ଟେଇବା ପାଇଁ ହୁଏତ ଅନ୍ୟ ସାମଗ୍ରୀ ଭଳି ମାଣ୍ଡିଆ ପାଇଁ ଓଡିଶା ଅନ୍ୟ ରାଜ୍ୟ ଉପରେ ନିର୍ଭରଶୀଳ ହେବାକୁ ପଡ଼ିପାରେ !
ତଥାପି ମାଣ୍ଡିଆ ମଦ ଜରୁରୀ ?
ଏସବୁ ସତ୍ବେ ମାଣ୍ଡିଆ ମଦ ପ୍ରଚଳନ ରାଜ୍ୟରେ ଜରୁରୀ କି ? ଏହା ବାସ୍ତବରେ ଜନଜାତିଙ୍କୁ ସହାୟକ ହୋଇପାରିବ ! ନା ବୁମେରା° ହେବ ! ସେସବୁ ନେଇ ଚିନ୍ତା କରିବାର ବେଳ ଆସିଛି ନିଶ୍ଚିତ ।(କ୍ରମଶଃ)