ବେଦାନ୍ତ ବୃତ୍ତାନ୍ତ : ୧
ପ୍ରତିଫଳନ ମିଡ଼ିଆ
ବେଦାନ୍ତ ଆଲୁମିନା ଦ୍ବାରା କୋଡ଼ିଙ୍ଗାମାଳିରୁ ବକ୍ସାଇଟ ଉତ୍ତୋଳନ ଯୋଗୁଁ ସରକାର ହଜାର ହଜାର କୋଟି ରାଜସ୍ବ ହରାଉଛନ୍ତି । ଅଥଚ ସରକାରଙ୍କ ଗେହ୍ଲା ପୁଅ ସାଜିଛି ବେଦାନ୍ତ । ବେଦାନ୍ତକୁ ରାଜ୍ୟ ସରକାର ଏତେ ଅହେତୁକ ଅନୁକମ୍ପା ଦେଖାଇବାର କାରଣ କଣ ହୋଇପାରେ । ଅତୀତର ସରକାର ବେଦାନ୍ତ ପ୍ରତି ଆଖି ବୁଜି ଦେଇଥିବାନେଇ ଅଭିଯୋଗ ହୋଇଆସୁଥିଲା ।ଅହେତୁକ ଅନୁକମ୍ପା ଦେଖାଉଥିବା ନେଇ ଅତୀତର ସରକାରଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଜନ ଅସନ୍ତୋଷ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିଲା । ଏବେ ବିଜେପି ସରକାରଙ୍କ ବି ବେଦାନ୍ତ ପ୍ରୀତି ରାଜ୍ୟର ପ୍ରଭୁତ ରାଜସ୍ୱ ହାନି କରୁଛି ବୋଲି ବୁଦ୍ଧିଜୀବୀ ମାନେ ଅଭିଯୋଗ କରୁଛନ୍ତି । ବେଦାନ୍ତ ପ୍ରତି ସରକାରଙ୍କ ନିରବ ସମର୍ଥନ କୋରାପୁଟ ଜିଲ୍ଲାବାସୀଙ୍କ ପାଇଁ ଚରମ ଅବହେଳା ବୋଲି ପ୍ରମାଣିତ ହେଉଛି । ଏଠାକାର ଜୈବ ବିବିଧତାକୁ ନଷ୍ଟ କରି ପ୍ରାକୃତିକ ଜୈବ ମଣ୍ଡଳକୁ ନଷ୍ଟ କରୁଥିବା ବେଳେ ଓଲଟି ଶାଗ ମାଛ ମୂଲ୍ୟରେ ଖଣିଜ ସମ୍ପଦକୁ ଟେକି ଦେବା କୋରାପୁଟର ଆଦିବାସୀଙ୍କ ପ୍ରତି ଉଭୟ ସରକାର ଓ ବେଦାନ୍ତ କମ୍ପାନୀ ପ୍ରତାରଣା କରି ଚାଲିଛନ୍ତି ।
ବେଦାନ୍ତ ଆଲୁମିନା ଲକ୍ଷ୍ମୀପୁରସ୍ଥ କୋଡ଼ିଙ୍ଗାମାଳି ପର୍ବତରୁ ୨୪ (ଚବିଶି) ମିଲିୟନ ଟନ ବକ୍ସାଇଟ ଉତ୍ତୋଳନ ଲାଗି ସମ୍ମତି ପତ୍ର ହାସଲ କରିଛି । ଓଡିଶା ସରକାରଙ୍କ ଖଣି ନିଗମ ଜରିଆରେ ଏଠାରୁ ଖଣି ଉତ୍ତୋଳନ ଲାଗି ଅନୁମତି ପାଇଛି । ଏହିକ୍ରମରେ ଗତ କିଛି ବର୍ଷ ଧରି ବେଦାନ୍ତ କୋଡ଼ିଙ୍ଗାମାଲିରୁ ବକ୍ସାଇଟ ଉତ୍ତୋଳନ କରି ଖଣିଜ ସମ୍ପଦକୁ ହରିଲୁଟ କରିଚାଲିଛି । ଧାର୍ଯ୍ୟ ଦର ଠାରୁ ବହୁ କମ ମୂଲ୍ୟରେ ଏକଚାଟିଆ ଭାବେ ବକ୍ସାଇଟ ଉତ୍ତୋଳନ ହେତୁ ମନମୁଖୀ ହୋଇପଡିଛି ବେଦାନ୍ତ । ସ୍ଥାନୀୟ ଅଞ୍ଚଳର ବିକାଶ ପ୍ରତି ଆଖି ବୁଜି ଦେଇଛି । ସବୁଜିମା ଭରଣ ପାଇଁ ଫଳପ୍ରଦ ପଦକ୍ଷେପ ଗ୍ରହଣ କରିନି । ସ୍ଥାନୀୟ ଲୋକଙ୍କୁ ରୋଜଗାର ଯୋଗାଇ ପାରିନି । କେବଳ କିଛି ପ୍ରମୁଖ ବ୍ୟକ୍ତିମାନଙ୍କୁ ଓ ସ୍ଥାନୀୟ ସଙ୍ଗଠନକୁ ହାତ ବାରିସି କରି କୋରାପୁଟର ଖଣିଜ ସମ୍ପଦକୁ ଲୁଟିବାକୁ ଚକ୍ରାନ୍ତ ଚଲେଇଛିବୋଲି କୋଡ଼ିଙ୍ଗା ମାଳି ସୁରକ୍ଷା ମଂଚର ଆବାହକ ପ୍ରଦୀପ ବାଘ ଓ ବୁଦ୍ଧିଜୀବୀ ଅଭିଯୋଗ କରିଛନ୍ତି। ଏବେ ସେଠାରୁ ଆଉ ଏକ ସଂସ୍ଥା ଅଧିକ ମୂଲ୍ୟରେ ବକ୍ସାଇଟ ଉତ୍ତୋଳନ ଲାଗି ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କ ଠାରୁ ଅନୁମତି ହାସଲ କରିବା ପରେ ବେଦାନ୍ତ ଭିତରେ ଛନକା ପଶି ଯାଇଛି । ଆନ୍ତର୍ଜାତିୟ ବଜାର ଦର ଠାରୁ ଯଥେଷ୍ଟ କମ ଦରରେ କଂପାନୀ ବକ୍ସାଇଟ ଉତ୍ତୋଳନ କରୁଥିବାରୁ କଂପାନୀ ବିବ୍ରତ ହୋଇପଡିଛି । ଅନ୍ୟ ଏକ କଂପାନୀ ସେହି ସମାନ ସ୍ଥାନରୁ ଟନ ପିଛା ୩ଗୁଣ ଅଧିକ ଦରରେ କିଣିବାକୁ ସରକାରଙ୍କ ସହ ବୁଝାମଣା ହୋଇଥିବାରୁ ବେଦାନ୍ତ ଏଠାରେ ରାଜନୀତି ଆରମ୍ଭ କରିଛି । ହଜାର ହଜାର କୋଟି ଲୁଟି ନେବାକୁ ଯୋଜନା କରୁଥିବା ବେଦାନ୍ତର ଅସଲି ମୁଖା ଖୋଲିଯିବା ପରେ ବକ୍ସାଇଟ ଖନନ ଉପରେ ପ୍ରଭାବ ଆଶଙ୍କାରେ ଅନ୍ୟ କମ୍ପାନୀକୁ ଏଠାରୁ ଉତ୍ତୋଳନ ନ କରେଇ ଦେବାକୁ ସ୍ଥାନୀୟ ଅଞ୍ଚଳର ଭାଇଚାରା ଓ ଏକତା ନଷ୍ଟ କରିବାକୁ ଉଦ୍ୟମ କରୁଥିବା ବହୁ ସଙ୍ଗଠନ ଅଭିଯୋଗ କରିଛନ୍ତି । ଅପରପକ୍ଷେ କିଛି ସଙ୍ଗଠନ ଅଞ୍ଚଳର ସ୍ଵାର୍ଥକୁ ଜଳାଞ୍ଜଳି ଦେଇ ନିଜର ସ୍ଵାର୍ଥ ପାଇଁ କାମ ଦରରେ ଖଣିଜ ସମ୍ପଦକୁ ଲୁଟି ନେଉଥିବା ବେଦାନ୍ତ ସପକ୍ଷରେ ଓକିଲାତି କରୁଛନ୍ତି ବୋଲି କୋଡ଼ିଙ୍ଗାମାଳି ସୁରକ୍ଷା ମଞ୍ଚ ଅଭିଯୋଗ ଆଣିଛି । ଏହିମାନଙ୍କୁ ସ୍ଥାନୀୟ ଲୋକେ କ୍ଷମା ଦେବେନି ବୋଲି କହିଛନ୍ତି ।
ତେବେ ସ୍ଥାନୀୟ ପ୍ରଶାସନ ଓ ରାଜ୍ୟ ସରକାର ଖଣିଜ ମୂଲ୍ୟ ନିର୍ଦ୍ଧାରଣର ପୁନଃ ବିଚାର କରି ନୂତନ ଦରରେ ଖଣିଜ ସମ୍ପଦକୁ କିଣିବାକୁ ବେଦାନ୍ତକୁ ବାଧ୍ୟ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ ବୋଲି ବୁଦ୍ଧିଜୀବୀମାନେ ମତ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି । କମ ଦର ରେ ବକ୍ସାଇଟ କିଣୁଥିବାରୁ ଓଡିଶା ବିପୁଳ ରାଜସ୍ବ ହରାଇବା ସହ କୋରାପୁଟ ଜିଲ୍ଲା ମଧ୍ୟ ଜିଲ୍ଲା ଖଣିଜ ପାଣ୍ଠି ବାବଦକୁ ବଡ଼ ପରିମାଣର ଅର୍ଥ ହରାଇ ଚାଲିଛି । ଫଳରେ ଜିଲ୍ଲାର ଭିତ୍ତିଭୂମି ଗଠନ ଓ ବିକାଶରେ ବେଦାନ୍ତ ଅନ୍ତରାୟ ସୃଷ୍ଟି କରୁଛି । ସାମଗ୍ରିକ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ବେଦାନ୍ତକୁ ଖଣି ଖନନ ଲାଗି ନା କରିବାର ବେଳ ଆସିଛି । ଏହି ଘଟଣାକୁ ନେଇ ଦିନକୁ ଦିନ ଅସନ୍ତୋଷ ବଡୁଥୁବା ଦୃଷ୍ଟି ଗୋଚର ହେଉଛି । ଉଚିତ୍ ପଦକ୍ଷେପ ଗ୍ରହଣ କରାନଗଲେ ଅନ୍ୟଥା ଖୁବ ଶୀଘ୍ର ଏଥିନେଇ ବଡ଼ ଆନ୍ଦୋଳନର ସୂତ୍ରପାତ ଘଟିବାର ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି । ଏହା ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କୁ ବହୁ ମୂଲ୍ୟ ଦେବାକୁ ପଡିପାରେ । ବିରୋଧୀ ଦଳମାନେ ବି କ୍ରମଶଃ ସକ୍ରିୟ ହେଉଥିବାରୁ ଆଗକୁ ବେଦାନ୍ତ ଅନୁକମ୍ପାର ଗତି କୁଆଡେ ଯିବ ତାହା ଠଉରେଇବା ବି କଷ୍ଟକର ହୋଇପଡିଛି । ସେହିପରି କଂପାନୀ ବିରୋଧରେ ଉଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟର ଆଶ୍ରୟ ନେବାକୁ ବି ଅନେକ ସଜବାଜ ହେଉଥିବା ଜଣାପଡିଛି । (କ୍ରମଶଃ)